Linkshandige heeft andere hersenen
NIJMEGEN- Onderzoek met links- en rechtshandigen heeft grotere
verschillen in hersengebruik aangetoond dan tot nu werd gedacht.
Volgens de leerboeken is bijvoorbeeld gezichtsherkenning een actie
die plaatsheeft in de rechterhersenhelft. Voor linkshandigen is dat
niet zo; ze gebruiken beide hersenhelften evenveel, ontdekten onderzoekers
van de Radboud Universiteit Nijmegen.
Het was al bekend dat het taalgebied en het motorisch gebied bij
rechtshandigen vooral links in het brein zitten en bij linkshandigen
zijn verdeeld over de twee hersenhelften. De Nijmeegse onderzoeksgroep
ontdekte dat linkshandigen ook hun visuele actie verdelen over links en rechts.
Roel Willems van het Donders Instituut van de Radboud Universiteit noemt de
verschillen tussen de links- en rechtshandigen en hun hersengebruik heel
opvallend. Hij vermoedt daarom dat de hersenen van linkshandigen wezenlijk
anders in elkaar zitten.
„De inrichting van de hersenhelften is flexibeler dan we dachten”,
schrijft Willems in het tijdschrift Cerebral Cortex.
De zelf linkshandige Willems zegt dat het Nijmeegse onderzoek laat
zien dat ‘handigheid’ veel meer inhoudt dan welke hand je voorkeurshand is.
Willems beschouwt de mensheid als „de diersoort met de sterkste voorkeur
voor één hand.” „Zelf ben ik aanhanger van de theorie dat specialisatie
van de hersenhelften ruimte vrijmaakt in het brein om andere functies zoals
taal te ontwikkelen”, aldus Willems.
Dat het motorische en het taalsysteem in één hersenhelft zitten,
zou er volgens hem op kunnen duiden dat gesproken taal is voortgekomen
uit gebarentaal.
ANP 18 december 2009
--------------------------------------- Ondergoed voor linkshandige mannen
De Britse winkel Debenhams lanceert een ondergoedlijn voor
linkshandige mannen. De innovatie betreft een horizontale
opening in plaats van een verticale.
Met de nieuwe lijn doorbreekt de producent van het ondergoed,
HOM, volgens Reuters een 75-jaar durende traditie. De onderbroeken
zouden linkshandige mannen "zowel tijd als schaamte bij een toiletgang"
besparen.
Hoewel naar schatting bijna tien procent van de Britse mannen linkshandig
is, bestaan er alleen onderbroeken met rechtshandige openingen.
Z-vormig
"Als gevolg hiervan moeten linkshandige mannen veel dieper in hun
onderbroek reiken en een ingewikkelde Z-vormige handeling uitvoeren",
stelt een woordvoerder van Debenhams.
Er waren wel al boxershorts met een flexibele opening in het
midden op de markt.
nuzakelijk.nl 24 september 2009
Linkshandigen nemen de kleine ongemakken voor lief
Vandaag is het de Internationale Dag van de Linkshandigen. En als geboren
linkshandige moet ik me daardoor aangesproken voelen. Deze dag zegt me
verder helemaal niets, behalve dan dat het herinneringen oproept aan de
leftish struggle for life. Ook de hedendaagse ongemakken, die onverminderd
aan linkshandigheid kleven, komen weer even bovendrijven.
Ik ben nog van een generatie die op de lagere school werd gedwongen om
rechtshandig te leren schrijven. Ik was de enige in mijn klas en mijn
afwijking werd als een heuse handicap gezien. Klasgenootjes keken me
meewarig aan als de meester mij weer een twee voor de moeite gaf voor
schrijven. De man had er ook geen enkele moeite mee om mij op grond
daarvan niet te laten overgaan. Toen ik in de vijfde dreigde te blijven
zitten werd het mijn moeder te gortig. Ze heeft deze kwelgeest op een
goede middag de huid volgescholden en voor elkaar gekregen dat ik
vanaf dat moment mijn dictees en huiswerk gewoon linkshandig kon
uitvoeren. Het leed was geleden. Zij het dat het met natte inkt
schrijven toch steeds een hele toer bleef, omdat de muis van de
hand steeds net over het geschreven gedeelte schoof en het risico
van vegen altijd aanwezig was.
Voor de rest heeft de linkshandigheid weinig verstoringen opgeleverd
in mijn jeugdjaren. Sterker: ik oogstte veel bewondering met de wijze
waarop ik schreef: niet van links naar rechts, maar van onder naar
boven, met het papier 90 graden gekanteld.
Wat mij tot op latere leeftijd wel moeite heeft gekost is het aan
iemand spontaan de hand reiken. Uiteraard stak ik dan steeds mijn
linkerhand uit, waardoor de andere handenschudder nogal in verwarring
raakte. Inmiddels heb ik dat soort rechtshandigheid geheel onder de knie,
zoals ik ook het glas hef met rechts. Hanteren van mes en vork blijven
evenwel in spiegelbeeld. Dat heb ik nooit kunnen veranderen.
Dat er internationaal aandacht wordt gevraagd voor linkshandigheid is
op zich niet verkeerd. Het gaat mij te ver om van discriminatie te
spreken, maar feit is wel dat de linkshandige minderheid niet steeds
bediend wordt met dezelfde hulpmiddelen en producten, voorzien van
dezelfde gemakken. Ik noem maar even de scharen die vrijwel altijd
specifiek rechtshandig worden vormgegeven. Gevolg: je vingers zitten
in een kramp bij het knippen. Maar wie even doorzoekt kan ook nog wel
universeel hanteerbare instrumenten te pakken krijgen.
Eigenlijk is er maar één apparaat, waarbij ik werkelijk last heb
van de rechtshandige vormgeving: de spiegelreflexcamera en de wat
grotere hybride digitale camera. Dat zit zo: linkshandigheid maakt
je ook linksogig en linksorig. Zo hangt de telefoon steevast aan mijn
linkeroor en kijk ik met mijn linkeroog door de zoeker van de camera.
Omdat zoeker en objectief gepositioneerd zijn voor het rechteroog, heb
ik dus het probleem dat mijn neus tegen de body drukt, als ik met links
wil kijken. En de ontspanknop moet noodgedwongen rechts worden bediend.
In het dure, professionele segment zijn geloof ik wel camera-body’s voor
links te krijgen, maar bij de populaire camera’s kun je die keus wel
vergeten.
Toch heb ik ook met die ongemakken leren leven, zoals zovelen met mij.
Linkshandigen aller landen… ze hebben er vrede mee.
pluspost.nl 13 augustus 2009
--------------------------------------- Interview Radio 538 met Rene Bosch van de Linkshandigen Shop over de dag van de Linkshandigen
13 augustus 2009
--------------------------------------- Linkshandigen iets intelligenter
BRUSSEL - Ze zouden slimmer en creatiever zijn, maar ook
vaker overlijden aan hersenbloedingen, borst-
en dikke darmkanker.
Maar kloppen al die beweringen over linkshandigen
ook? Op de Internationale Dag van de Linkshandigen,
gisteren, vroegen we het aan de Belgische
neuropsycholoog Kurt Beeckmans.
,,Er is inderdaad een sterke tendens om
linkshandigheid te linken aan intelligentie,
constateert Beeckmans. Dat het een voortvloeit
uit het ander is niet bewezen maar een sterk verband
is er wel volgens hem. ,,Wie een linkshandige
ontmoet, heeft meer kans dat die persoon intelligenter
is dan bij een ontmoeting met een rechtshandige.
Tussen linkshandig zijn en creativiteit bestaat
naar zijn zeggen eveneens verband. ,,Kijk maar
naar beroemde kunstenaars zoals Da Vinci, Rubens
en Michelangelo. Ze waren allemaal linkshandig.
De verklaring ligt in de ontwikkeling van het brein.
Beeckmans: ,,De rechterhelft van de hersenen, die de
linkerkant van het lichaam aanstuurt, is waarschijnlijk
beter ontwikkeld bij linkshandigen.
In die rechterhersenhelft bevinden zich eigenschappen
zoals creativiteit, driedimensionaal inzicht en
taalvaardigheid. ,,Om die reden lopen linkshandigen
minder kans op beschadiging van hun taalgebied bij een
hersenbloeding of andere neurologische aandoening dan
rechtshandigen.
Bij die laatsten bevindt 96 procent van het zogenoemde
taalgebied zich in de linkerhersenhelft. Bij linkshandigen
is dat slechts 70 procent volgens Beeckmans.
Dat onder linkshandigen ook meer adhd voorkomt,
is niet afdoende bewezen volgens de neuropsycholoog.
Hetzelfde geldt naar zijn zeggen voor aandoeningen
zoals borstkanker.
Ad.nl 14 augustus 2009
--------------------------------------- Linkshandigheid is nog steeds niet handig
APELDOORN – De tijd dat linkshandige kinderen per se rechts moesten leren schrijven,
is voorbij. Maar nog steeds is het niet handig om links te zijn.
Daarom is het donderdag de Internationale Dag voor Linkshandigen.
Ze horen echt tot een minderheid: naar schatting 10 tot 15 procent van de
mensheid is linkshandig. We leven dus in een rechtse maatschappij.
De lijst met voorbeelden is lang.
De bedieningsknoppen van elektrische apparaten zitten rechts.
De schaar, de blikopener, het mes en de puntenslijper zijn voor rechtshandigen
ontworpen. We zitten het liefst rechts van iemand tijdens het schrijven of eten
in verband met het stoten van de armen.
Het opklaptafeltje van congresstoelen bevindt zich rechts. Het eten van een frikandel
met een plastic vorkje lukt alleen als je rechts bent omdat de kartelrand anders aan de
bovenkant terecht komt. Om niet meer te noemen: een herenoverhemd heeft het zakje links
zodat je er makkelijk met je rechterhand in kunt.
Duivel
In de middeleeuwen dachten ze dat de linkerhand de hand van de duivel was.
Dat geloven we al lang niet meer, maar nog kort geleden werd linkshandigheid
ls onhandigheid beschouwd. Vandaar het gezegde: je hebt twee linkerhanden.
Kinderen op school moesten rechts leren schrijven, ook al waren ze zo links
als wat. Ze kregen een tik op hun vingers als het niet lukte, of moesten een
klas overdoen. Het gevolg: een onleesbaar handschrift, een traumaatje of allebei.
Eerlijk is eerlijk: rechts schrijven is fijner, want je gaat niet met je hand over
het geschrevene heen. Maar tegenwoordig mogen alle kinderen schrijven met hun voorkeurshand.
En als ze die niet weten? Dan is er een test om te ontdekken of je rechts of links bent.
Linkshandigen zijn meestal ook linksvoetig en linksogig. Ze gebruiken hun linkervoet om
tegen een bal te schoppen en hun linkeroog om door een microscoop te kijken.
Twijfelachtig
De oorzaak van rechts- of linkshandigheid is onbekend. Erfelijkheid lijkt een rol
te spelen. De voorkeurshand –pas op ongeveer zesjarige leeftijd bekend– ontwikkelt
zich sterker, heeft een betere motoriek en bezit meer kracht.
Volgens sommigen is er een verband tussen linkshandigheid en adhd,
dyslexie, hersenbeschadiging en zelfs een lagere levensverwachting,
maar veel hiervan is twijfelachtig. Een pré van linkshandigen: ze zijn creatiever,
omdat hun rechter hersenhelft, waar de kunstzinnige cellen zitten, sterker is ontwikkeld.
Op internet kunnen linkshandigen aangepaste producten bestellen: van een linkshandige
schaar tot een dito toetsenbord. Mensen die allerlei dingen links en rechts evengoed kunnen,
worden ambidext genoemd. De beroemde Italiaanse schilder Leonardo da Vinci was zo iemand.
De Amerikaan Dean R. Campbell richtte in 1975 de eerste belangenvereniging voor
linkshandigen op en bombardeerde 13 augustus tot internationale actiedag.
De eerste was op een vrijdag. Vrijdag de dertiende. Campbell koos er bewust voor. Uit zelfspot.
refdag.nl 12 augustus 2009
--------------------------------------- Mannetjeskatten meestal ‘linkshandig’
AMSTERDAM – Mannetjeskatten zijn bijna altijd ‘linkshandig’, terwijl
vrouwtjeskatten een sterke voorkeur hebben voor hun rechterpoot.
Dat hebben wetenschappers uit Noord-Ierland aangetoond.
Chris HeijmansOnderzoekers van Queen’s University Belfast lieten 21
mannetjeskatten en 21 vrouwtjeskatten verschillende oefeningen doen,
waarbij de dieren hun linker- of rechterpoot konden gebruiken.
Zo werden de katten uitgedaagd om een speelgoedmuis neer te slaan
die aan een touwtje door de lucht zweefde. Daarna moesten de huisdieren
een stukje tonijn bemachtigen uit een potje met een smalle opening.
Bij de eerste oefening gebruikten de meeste katten afwisselend hun linker-
of rechterpoot. Maar bij de laatste, meer uitdagende opdracht toonden alle
katten een sterke voorkeur voor een bepaalde poot.
Testosteron
Alle mannetjeskatten visten de tonijn met hun linkerpoot uit het potje.
Bij de vrouwtjeskatten bemachtigden 20 van de 21 dieren het stukje tonijn
met hun rechterpoot.
De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk
tijdschrift Animal Behaviour.
Linkshandigheid komt ook onder mensen iets vaker voor bij mannen.
Vooral baby’s die in de baarmoeder zijn blootgesteld aan en hoog
gehalte van het mannelijk geslachtshormoon testosteron tonen later
vaker een voorkeur voor hun linkerhand.
Gedrag
De Ierse wetenschappers kunnen echter moeilijk verklaren waarom het
verband tussen geslacht en links- of rechtshandigheid zo sterk is bij katten.
“Mannelijke en vrouwelijke katten hebben sterk verschillende gedragspatronen
als je kijkt naar hun manier van jagen en het verzorgen van hun jongen”,
aldus hoofdonderzoekster Deborah Wells in de Britse krant The Daily Mail.
“Misschien dat de mannetjes en vrouwtjeskatten daardoor op een andere manier
gebruik maken van hun motorisch systeem.”
nu.nl 3 augustus 2009
--------------------------------------- Linkshandigen aan de macht
Vijf van de laatste zeven presidenten zijn Lefties
Barack Obama is dan misschien de eerste zwarte president van de
Verenigde Staten, de eerste linkshandige president is hij allesbehalve.
Terwijl amper één op de tien mensen de pen in de linkerhand neemt,
waren dat er bij de laatste zeven presidenten maar liefst vijf.
'Geen toeval, want linkshandigen zijn intelligenter en creatiever',
zegt de neuropsycholoog
'Ik ben linkshandig, raak er maar aan gewend.' Dat zei kersvers
president Barack Obama toen hij zijn eerste officiële documenten
ondertekende. Kans om eraan te wennen hebben de Amerikanen al gehad,
want van de jongste vijf presidenten was alleen Bush junior rechtshandig.
Sinds Herbert Hoover, die in 1929 aan de macht kwam, schreef de helft
van de presidenten met de linkerhand. Bij de laatste zeven zijn er
zelfs vijf linkshandig. Ook de Republikeinse kandidaat John McCain
behoort tot het groepje. En dat terwijl er bij gewone mensen amper
één op de tien kiest voor de linkerhand. Het zijn er te veel om toeval te zijn.
'Er is een sterk verband tussen linkshandigheid en intelligentie',
bevestigt Kurt Beeckmans, neuropsycholoog aan de Vrije Universiteit Brussel. 'Er is wel nog niet bewezen dat het oorzaak en gevolg is. Maar als je een linkshandige tegen het lijf loopt, is de kans inderdaad groter dat het om een intelligent iemand gaat dan wanneer je een rechtshandige ontmoet.'
Ook Mensa, de vereniging van hyperintelligente mensen, schat zijn
aantal linkshandige leden op 20 procent of dubbel zo hoog als het
statistische gemiddelde. En het IQ is niet het enige voordeel dat
linkshandigen hebben. 'Ze zijn ook creatiever', zegt Beeckmans.
'Aan de kunstacademie gebruikt ongeveer 40 procent van de studenten
de linkerhand. Denk maar aan Pieter Paul Rubens, M
ichelangelo of Leonardo Da Vinci: er is een duidelijke link met creativiteit.'
Een en ander is te verklaren door de ontwikkeling van hersenhelften.
'Omdat de linkerkant van het lichaam zijn orders krijgt van de
rechterhersenhelft, is die helft bij linkshandigen waarschijnlijk
beter ontwikkeld dan de andere', legt Beeckmans uit. En in die
hersenhelft zitten nobele eigenschappen als creativiteit, fantasie,
welbespraaktheid en driedimensionaal zicht. 'De andere hemisfeer bevat
de meer wiskundige en exacte kennis. Al zijn dat natuurlijk ook eigenschappen
die belangrijk zijn voor een president.'
Toch benadrukt Beeckmans dat de opeenvolging van linkshandige presidenten ook
kan berusten op toeval. 'Het onderzoek is nog niet zo ver gevorderd. We komen
dan ook van ver, want enkele decennia geleden beschouwden ze linkshandigheid
nog als een afwijking. Het was de hand van de duivel en werd geassocieerd met
onhandigheid. Schoolkinderen moesten dan ook met rechts leren schrijven.
Nu zijn we dat stadium gelukkig voorbij.'
Want behalve creatief en intelligent zijn linkshandigen volgens verschillende
onderzoeken ook beter in sport, onder andere omdat hun tegenstander het niet
gewend is om het tegen een linkshandige op te nemen. En ze zouden zich
gemakkelijker aanpassen aan ongewone situaties.
Toch gaan linkshandigen beter niet naast hun schoenen lopen.
Niet alleen is er een verband met dyslexie en zijn er meer
linkshandige stotteraars, onderzoek wees ook uit dat ze gemiddeld
negen jaar vroeger sterven dan rechtshandigen. Het is niet helemaal
duidelijk waarom dat zo is, maar wel is zeker dat linkshandige vrouwen
meer risico lopen om borstkanker te krijgen. Ook zware ongelukken
met voor rechtshandigen ontworpen toestellen, zoals cirkelzagen,
zouden de levensverwachting beïnvloeden. Nieuwsblad.be 23 januari 2009
--------------------------------------- Is mijn kind linkshandig ?
Nog niet zo heel lang geleden werd linkshandigheid als gebrek gezien dat
men zeker moest verbeteren. Gelukkig heeft men linkshandigheid nu als normaal
aanvaard. Geen sprake meer van een linkshandig kind te verplichten om exclusief
zijn rechterhand te gebruiken!
Erfelijkheid heeft een belangrijke invloed op het feit of men nu wel
of niet linkshandig is. De waarschijnlijkheid dat je kind linkshandig is
vrij groot. Zo’n 10% van de wereldpopulatie is linkshandig. Dit percentage
wordt met 50% verhoogd wanneer één van de ouders linkshandig is.
Ben je benieuwd hoe het zit met je kind? Reik hem dan een speelgoed aan en
kijk met welke hand hij deze spontaan vast neemt. Je kan dit experiment
regelmatig opnieuw uitvoeren, zodat je kan waarnemen welke hand dominant is.
Op vierjarige leeftijd is bij de meeste kinderen reeds bepaald of ze nu
links- of rechtshandig zijn. Maar bij 30% is dit nog niet bepaald. Onder
hen kunnen er ook enkele kinderen bij zitten die aan beide handen even
vaardig zijn.
Het is niet omdat je links- of rechtshandig bent aan de handen dat je dat
ook bent aan de voeten, ogen of de oren. Kleine testen helpen je om het
verschil te detecteren. Je kan bijvoorbeeld een bal smijten die hij met
de voet terug naar jouw richting moet zenden. Zo zie je met welke voet je
voetballer het meest reageert. Aan de telefoon kan je observeren aan welk
oor hij liefst het apparaat houdt. En welk oog gebruikt hij om door het
sleutelgat te loeren?
Nog een laatste opmerking: de meeste scharen, maar ook andere voorwerpen,
zijn speciaal gemaakt op maat van rechtshandigen. Het kan zijn dat je kind
toch zijn rechterhand gebruikt om te knippen, maar een aangepaste schaar
kan ook praktisch zijn.
Zit er dus niet mee in of je kind als je kind linkshandig is. Het enige
verschil is dat hij een ander gedeelte van zijn hersenen gebruikt dan
zijn rechtshandige vriendjes. Hij zal zich dus moeten aanpassen aan
een maatschappij die gemaakt werd door en voor rechtshandigen. Hoewel
de laatste jaren steeds meer voorwerpen het leven van de kleine
linkshandigen vergemakkelijken.
famiweb.be september 2009
---------------------------------------